Περιεχόμενο
Η λιθόσφαιρα και η αστενόσφαιρα σχηματίζουν τα δύο πιο απομακρυσμένα στρώματα της Γης. Η λιθόσφαιρα, η ελληνική λέξη «πέτρα», αποτελείται από εύθραυστα βράχια. Κάτω από τη λιθόσφαιρα, η ασθενόσφαιρα, ελληνική για «αδύναμη», αποτελείται από όλκιμους και ημι-ρευστούς βράχους. Η λιθόσφαιρα ρέει αργά πάνω από την ασθενόσφαιρα. Οι διαφορές σε αυτά τα δύο στρώματα αφορούν τη θέση, τις φυσικές ιδιότητες, τις χημικές ιδιότητες και το χαρτί σε τεκτονικές πλάκες.
Τοποθεσία
Η λιθόσφαιρα αντιπροσωπεύει το εξώτατο στρώμα της Γης, που αποτελείται από το φλοιό και το άνω μέρος του μανδύα. Το πάχος αυτού του στρώματος είναι μεταξύ 69 και 100 km. Η ανώτερη λιθόσφαιρα αποτελείται από τον ωκεανό φλοιό, πάχους περίπου 7,2 km και τον ηπειρωτικό φλοιό, πάχους περίπου 35 km. Η λιθόσφαιρα καταδύεται μέσω της ασθενόσφαιρας στις ζώνες τεκτονικής υποαγωγής. Το λιθοσφαιρικό στρώμα είναι βαθύτερο κάτω από οροσειρές. Η αστενόσφαιρα βρίσκεται κάτω από τη λιθόσφαιρα, που αποτελείται από τον άνω μανδύα. Το πάχος αυτού του στρώματος είναι μεταξύ 100 και 350 km. Ανεβαίνει στην επιφάνεια σε μεσο-ωκεανικές κορυφογραμμές.
Φυσικές ιδιότητες
Η λιθόσφαιρα αποτελείται από σχετικά κρύους και άκαμπτους βράχους. Αυτά τα πετρώματα έχουν ελαστική συμπεριφορά, αν και είναι εύθραυστα και μπορούν να σπάσουν, να σπάσουν ή να αποτύχουν. Στο κάτω όριο η λιθόσφαιρα περιέχει πετρώματα μανδύων. Αυτός ο βράχος έχει μια σύνθεση παρόμοια με την ασθενόσφαιρα, αλλά είναι πιο κρύα και λιγότερο ρευστή. Η αστενόσφαιρα είναι ένα ημι-ρευστό στρώμα μερικώς λιωμένων πετρωμάτων. Μια ισορροπία μεταξύ θερμοκρασίας και πίεσης διατηρεί μια συνέπεια παρόμοια με την καυτή πίσσα. Το όλκιμο υλικό αποτελείται από στερεά σωματίδια, με υγρά που γεμίζουν το διάστημα μεταξύ τους. Αυτή η κατάσταση αναγκάζει τους ασθενοσφαιρικούς βράχους να συμπεριφέρονται σαν πλαστικά, ικανά να ρέουν σταδιακά.
Χημικές ιδιότητες
Το υλικό που μοιάζει με λάσπη στην αστενόσφαιρα αποτελείται από πυριτικά σιδηρο-μαγνήσιο. Αυτή η χημική σύνθεση είναι σχεδόν ίδια με τη μεσοσφαιρική κατώτερη στιβάδα. Αντίθετα, οι λιθοσφαιρικοί βράχοι περιέχουν περισσότερο διοξείδιο του πυριτίου, αλλά λιγότερο αλουμίνιο, νάτριο και κάλιο. Μέσα στη λιθόσφαιρα, η σύνθεση ποικίλλει μεταξύ ωκεανών και ηπειρωτικών φλοιών. Ο ωκεανός φλοιός περιέχει λιγότερο διοξείδιο του πυριτίου από τον ηπειρωτικό φλοιό, δείχνοντας ένα ισχυρότερο χρώμα. Ο ωκεανός φλοιός περιέχει επίσης περισσότερο μαγνήσιο και σίδηρο από τον ηπειρωτικό, καθιστώντας το πολύ πιο πυκνό.
Χαρτιά σε τεκτονικές πλάκες
Η λιθόσφαιρα, που είναι άκαμπτη, χωρίζεται σε κομμάτια που ονομάζονται τεκτονικές πλάκες. Αυτές οι πλάκες ρέουν πάνω από την ημι-ρευστή αστενόσφαιρα. Η ροή των αθηνοσφαιρικών κινήσεων προκαλείται από τη μεταφορά, που προκαλείται από τη θερμότητα από τη Γη. Αυτές οι πλάκες, όταν κινούνται, προκαλούν την κίνηση των τεκτονικών πλακών της λιθόσφαιρας πλευρικά, όπως σε έναν ιμάντα μεταφοράς. Η ασθενόσφαιρα είναι επίσης υπεύθυνη για τη δημιουργία ενός νέου φλοιού. Αυτό συμβαίνει στις μεσο-ωκεανικές κορυφογραμμές, όπου η μεταφορά ωθεί την ασθενόσφαιρα στην επιφάνεια. Με εξώθηση, το μερικώς λιωμένο υλικό ψύχεται και έτσι σχηματίζει μια νέα κρούστα. Το Convection αναγκάζει επίσης τις λιθοσφαιρικές πλάκες να απομακρυνθούν από αυτές τις κορυφογραμμές, που ονομάζονται επίσης αποκλίνοντα όρια ή ζώνες.